Ziarnka – dla zdrowia czy mody? [40]

Fragment książki: „Brzuch ma rozum. Odchudzanie zagraża zdrowiu”. Książka będzie dostępna (od sierpnia br.) w Sztuce Dobrego Życia w Łodzi.

Dlaczego nasz „mózg jelitowy” rzadko ma apetyt na chleb peł­noziarnisty, kasze, płatki zbożowe?

Ponieważ nadmierne spożywanie tych produktów (także wielu innych) powoduje trwałe szkody. Rośliny za pomocą kolców, łusek (okrywy nasiennej), trucizn bronią się przed pragnącymi je zjeść. Aby zboże nadawało się do spożycia od tysięcy lat obdzieramy je z tych środków obronnych i ochronnych. Temu służyły: cepy, stępy, żarna, później mło­carnie i wiatraki, a obecnie kombajny i młyny.

Jak daleko byśmy zagłębiali się w historię ludzkości zobaczymy, że me­tody obróbki zbóż we wszystkich kulturach były takie same. Z kłosów wymłacano ziarna, ziarna obłuszczano, by pozbawić je okrywy nasien­nej, oddzielano od plew i dalej przerabiano: rozgniataniem na płatki, łamaniem na kasze, rozcieraniem (mieleniem) na mąki. Te techniki ma­ją głębszy sens.

Żyto

Żyto (Secale L.) – rodzaj roślin jednorocznych, dwuletnich lub wielo­letnich z rodziny wiechlinowatych. Pochodzi z Azji. Liczy około 10 ga­tunków, z których najważniejszym ze względów gospodarczych jest uprawiane żyto zwyczajne. Gatunkiem typowym jest Secale cereale L.

Żyto jest popularną rośliną uprawną, choć jego powierzchnia uprawy i znaczenie gospodarcze zmniejsza się.

Ziarniaki żyta są wykorzystywane głównie na pasze dla bydła i trzody chlewnej. Także miele się je na mąkę stosowaną głównie do wypieku chleba. Z żyta produkuje się też alkohol etylowy.

Słomą żytnią pokrywano dachy, takie pokrycie nazywało się strzechą. Wykorzystywano ją także na ściółkę dla zwierząt.

Żytnie surowce kulinarne

Z żytniej mąki i wody kisimy kwas chlebowy i żur. Kwas chlebowy jest smacznym napojem. Z żuru gotujemy zupy: żurek (często nazywany barszczem) i zalewajkę.

Z żuru, mąki i wody sporządzamy zakwas. Z zakwasu, wody i mąki spo­rządzamy zaczyn. Z zaczynu, wody i mąki wyrabiamy ciasto, z ciasta formujemy bochenki i wypiekamy chleb. Tak powstały chleb ma wła­ściwości prozdrowotne i lecznicze.

Taki chleb nie tylko żywił, był także lekiem m.in. dla serca, a nawet na raka. Pisałem o tym w miesięczniku: Nieznany Świat.[1]

Pszenica

Pszenica (Triticum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych. Po­chodzi z południowo-zachodniej i środkowej Azji. Wyróżnia się około 20 gatunków pszenicy i około 10 mieszańców międzygatunkowych.

Oprócz jęczmienia (Hordeum L.) jest najdawniej uprawianym zbożem. W światowej produkcji zbóż zajmuje trzecie miejsce po kukurydzy i ry­żu.

Pierwszymi dzikimi, a następnie uprawianymi gatunkami pszenic były samopsza (Triticum monococcum L.) i płaskurka (Triticum dicoccon). Pszenicę udomowiono około 9 000 lat p.n.e. na Bliskim Wschodzie (w rejonie Żyznego Półksiężyca). Być może ze względu na produkcję piwa.

W zawartości jelit człowieka z Similaun, zm. ok. 3 300 lat p.n.e. znale­ziono częściowo strawioną samopszę.[2]

W starożytnym Egipcie ziarna pszenicy wykorzystywano w misteriach poświęconych Ozyrysowi.[3] W mitologii greckiej kłosy pszenicy były atrybutem bogini Demeter.

W czasach biblijnych pszenica była w Egipcie i na Bliskim Wschodzie najważniejszą rośliną uprawną. W Biblii wymieniona jest ponad 70 ra­zy.

Z czasem pszenica zwyczajna (Triticum aestivum L.) wyparła płaskurkę i samopszę. Natomiast współczesne odmiany pszenicy to wielokrotne modyfikanty. Modyfikowano je by były odporniejsze na suszę, choroby, temperatury, by zawierały więcej glutenu… Nadal są modyfikowane, między innymi po to by zawierały jeszcze więcej glutenu.

Pszeniczne surowce kulinarne

Ziarna pszenicy mielimy na mąkę. Z mąki pszenicznej (pszennej) wy­piekamy bułki, ciasta, ciasteczka, torty, wygniatamy twarde ciasto na pierogi, makarony, mieszamy rzadkie ciasto na naleśniki i omlety.

Nie do końca zmielone ziarna pszenicy to kasza manna.

Chleb od najdawniejszych czasów wypiekano z mąki żytniej na natural­nie fermentowanym zakwasie. Z czasem z coraz większym dodatkiem mąki pszenicznej, aż w końcu z samej pszenicznej na drożdżach.

Wszystko, co dotychczas robiliśmy z pszenicy wielokrotnie modyfiko­wanej od teraz róbmy z orkiszu niemodyfikowanego. Tym bardziej, że w uprawie pszenicy powszechnie i nagminnie stosowany jest Roundup i inne trujące środki zawierające glifosat. Te trucizny stosowane są nie tylko do zwalczania chwastów, ale także do zasuszania zbóż tuż przed zbiorem, czyli zabijania w roślinach życia.[4]

Współczesna pszenica jest najbardziej trującym spośród zbóż.

Jęczmień

Jęczmień (Hordeum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych. Obejmuje ok. 40 gatunków traw jednorocznych i trwałych. Pochodzi ze stref umiarkowanych półkuli północnej.

Jęczmień należy do najstarszych i najważniejszych zbóż[5]. Najstarsze znane dowody na uprawę jęczmienia pochodzą z Bliskiego Wschodu, datowane są na VII tysiąclecie p.n.e.

Uprawiany jest jęczmień zwyczajny (Hordeum vulgare L.), najwięk­szym jego producentem jest Rosja. Niektóre gatunki jęczmienia są rośli­nami ozdobnymi (jęczmień grzywiasty) lub chwastami (jęczmień płon­ny).

Ziarniaki jęczmienia mają kształt wydłużony, okryty plewkami, pomar­szczony. Zawierają duże ilości skrobi.

Jęczmienne surowce kulinarne

Jęczmień jest podstawowym surowcem do produkcji słodu jęczmien­nego w browarach, czyli do produkcji piwa (od pięciu tysięcy lat) i do produkcji kaszy jęczmiennej.

Z jęczmienia produkowane są szkocka i irlandzka whisky. Jęczmień jest także rośliną pastewną.

Owies

Owies (Avena L.) – rodzaj roślin należących do rodziny wiechlinowa­tych obejmujący około 35 gatunków. Wiele z nich to rośliny uprawne. W stanie dzikim występuje w basenie morza Śródziemnego i Azji Środ­kowej, a w Polsce dziko występuje głównie owies głuchy. Większość w rodzaju Avena stanowią gatunki dzikie i chwasty.

Rośliną uprawną jest przede wszystkim Avena sativa (ok. 90% upraw na świecie).

W Polsce ziarno owsa w ok. 80 % przeznacza się na paszę, w ok. 15 % do siewu. Na cele konsumpcyjne owsa wykorzystujemy niewiele, jed­nak coraz bardziej poznawane są właściwości owsa i znajdujemy dla niego coraz bardziej różnorodne zastosowanie w dietetyce, lecznictwie, przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym, chemicznym.

Owies należy do stosunkowo młodych roślin uprawnych. Pojawił się kilka tysięcy lat później aniżeli jęczmień i pszenica. Pierwsze znalezi­ska owsa pochodzą ze Szwajcarii z okresu brązu (1500-700 lat p.n.e.) i dotyczą głównie owsa szorstkiego (Avena strigosa). Na terenach pol­skich pierwsze ślady owsa tj. ziarniaki owsa głuchego (Avena fatua) pochodzą sprzed ok. 700 lat p.n.e. i odnalezione zostały w Biskupinie. Uprawa owsa na większą skalę rozpoczęła się dopiero w VIII wieku.

Owies, podobnie jak żyto jest wtórną rośliną uprawną, tzn. początkowo towarzyszył uprawom zbóż jako niepożądany chwast. Do Europy przy­wędrował razem z pszenicą z Azji i w miarę przesuwania się upraw z południa na północ kontynentu, pogarszania się warunków glebowych i klimatycznych zyskiwał na znaczeniu. Jego dominacja wśród upraw wzrastała aż zaczął wypierać gatunki pierwotne.

Owies siewny (Avena sativa) i owies głuchy (Avena fatua) są blisko spokrewnione i krzyżują się z sobą dając wiele form pośrednich.

Owsiane surowce kulinarne

Ziarna owsa używamy w formie płatków owsianych, które powstają z rozgniecionych ziaren.

Płatki można zrobić z każdego ze zbóż, ale inne niż owsiane są rzadziej spotykane.

Proso

Proso (Panicum L.) – rodzaj roślin jednorocznych lub bylin należący do rodziny wiechlinowatych. Ok. 500 gatunków występujących w strefie międzyzwrotnikowej i dalej na północ sięga strefy klimatu umiarkowa­nego w Ameryce Północnej. Z tego rodzaju pochodzą jedne z najstar­szych roślin zbożowych. Gatunkiem typowym jest proso zwyczajne, proso właściwe (Panicum miliaceum L.).

Jaglane surowce kulinarne

Ziarna prosa przerabiamy na kaszę i mąkę. Nazywamy je: kaszą jaglaną, mąką jaglaną.

Walory zdrowotne prosa wymagają poświęcenia mu oddzielnej publika­cji.

Orkisz

Orkisz (Triticum spelta L.) znano, ceniono, uprawiano już w starożytno­ści. Rzymianie orkisz uznawali za pokarm dający siłę i lepszą regenera­cję ran, więc spożywali go gladiatorzy i Olimpijczycy biorący udział w igrzyskach. Orkisz uprawiano powszechnie w całej Europie do końca XIX wieku, dominował w rejonach o chłodnym klimacie: Skandynawii, górskich rejonach Niemiec, Szwajcarii, Polsce.

Z Polski i większości krajów, gdzie uprawiano orkisz wyparły go nowo­czesne odmiany pszenic powstające z modyfikowania pszenicy zwy­czajnej (Triticum aestivum L.) a to głównie dlatego, że dawały większe plony i łatwiej omłacały się. Od ćwierćwiecza wracamy do upraw orkiszu ze względu na jego walory prozdrowotne, małe wymagania, dużą odporność. Nowoczesne pszenice wskutek licznych modyfikacji utraciły te cechy.

W Polsce uprawą orkiszu zajmują się głównie gospodarstwa ekologicz­ne. Najbardziej popularne są odmiany niemieckie. Uprawa orkiszu jest zbliżona do uprawy pszenicy ozimej zwyczajnej, jednakże orkisz jest najmniej wymagającym spośród zbóż, odporny na warunki pogodowe, dobrze znosi gleby słabe.

Ponieważ powszechnie orkiszem nazywane są pszeniczne hybrydy po­daję różnice pomiędzy współczesnymi pszenicami, niezliczone ilości razy modyfikowanymi, a dawnym orkiszem. Mam nadzieję otworzyć oczy zwodzonym półprawdami i kłamstwami z etykiet przemysłowych produktów ze współczesnych odmian pszenic i pszenicznych hybryd, podstępnie nazywanych orkiszem. Nawet, jeśli pszeniczne hybrydy po­wstawały z krzyżowania pszenic z orkiszem to utożsamianie ich z orki­szem jest niesłuszne.

Orkisz i pszenica są trawami, jednakże bardzo różnią się i właściwo­ściami i wyglądem. Orkisz ma właściwości prozdrowotne i lecznicze. Współczesne pszenice i ich modyfikanty niesłusznie nazywane orki­szem wywołują choroby.

Wyroby z pszenicy i zawierające pszenicę są śluzotwórcze i zakwasza­jące. Takie śro­dowisko sprzyja infekcjom, pleśniom, grzybom, pasoży­tom. Żadna terapia odkwaszają­ca, oczyszczająca, gojąca, regenerująca nie będzie skuteczna bez wyeliminowania psze­nicy.

Łatwo przekonać się o tym rezygnując z po­traw zawierających pszenicę i glifosat, a jeszcze szybciej zastępując je potrawami z prawdziwego orkiszu, uprawianego bez chemii. Wów­czas większość chorób ustąpi w miesiąc, niektóre nawet w tydzień.

Rolnik z mazowieckiego, od którego niegdyś nabywałem orkiszowe ka­sze i mąki, a potem także ziarno do własnego zasiewu samymi tylko ka­szami z nie­modyfikowanego i nieskażonego chemią orkiszu od lat przy­wraca do zdrowia ciężko chorych, głównie z problemami zwyrod­nienio­wymi, krążeniowymi, ma też spektaku­larne sukcesy u dzieci uszkodzo­nych szczepieniami.[6]

[1] Styczeń 2005: Nasz chleb niepowszedni (Żywność skuteczniejsza od leków); Lek na serce i raka?; Pouczająca historia kwasu mlekowego…

[2] Ötzi (Oetzi, człowiek z Similaun, człowiek lodu) – przydomek nadany szczątkom człowieka zmarłego ok. 3 300 lat p.n.e. Przydomek pochodzi od nazwy doliny Ötztal w Południowym Tyrolu, w Alpach Ötztalskich, ponad którą 19.09.1991 r. znaleziono ciało zamrożone w lodowcu. Obecnie Ötzi znajduje się w muzeum archeologicznym Górnej Adygi w Bolzano we Włoszech. Ostatnim jego posiłkiem było mięso jelenia i kozicy, roślinne korzonki, owoce, ziarna, prawdopodobnie spożyte w formie chleba.

[3] Przed zasiewami lepiono z ziemi figurki przedstawiające bóstwo, w które następnie wkładano ziarna zboża. Po pewnym czasie cała figurka pokrywała się zielonymi pęda­mi co nawiązywało do mitycznej śmierci i odrodzenia boga, która miała zapewniać cy­kliczne wylewy Nilu.

[4] Ten niszczycielski „zabieg” nazywają uczenie desykacją.

[5] obecnie piąte co do wielkości uprawy na świecie.

[6] Kilku uzdrowionych orkiszową kaszą poznałem osobiście. Planuję odwiedzić wię­cej uzdrowionych orkiszową kaszą i spisać ich doświadczenia.

Jeśli ktoś z Twoich bliskich, przyjaciół, znajomych ceni taką wiedzę wyślij mu SMS-a lub e-mail z adresem: www.ambasadorzdrowia.pl

Udostępnij!